علوم اجتماعی
ژیلا شهبازی؛ سهیلا حسین پور؛ آیت الله کریمی باغملک؛ ابوطالب سعادتی شامیر
چکیده
هدف: تربیت اخلاقی عامل مهمی در بهبود وضعیت نظام‌های آموزشی دارد. بنابراین، هدف این مطالعه بررسی عوامل علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم و ارائه الگو بود.
روش: پژوهش حاضر در زمره پژوهش‌های آمیخته اکتشافی (کیفی-کمّی) است. جامعه کیفی خبرگان دانشگاهی شهر تهران بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد 15 نفر از آنها با روش‌های ...
بیشتر
هدف: تربیت اخلاقی عامل مهمی در بهبود وضعیت نظام‌های آموزشی دارد. بنابراین، هدف این مطالعه بررسی عوامل علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم و ارائه الگو بود.
روش: پژوهش حاضر در زمره پژوهش‌های آمیخته اکتشافی (کیفی-کمّی) است. جامعه کیفی خبرگان دانشگاهی شهر تهران بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد 15 نفر از آنها با روش‌های نمونه‌گیری هدفمند و گلوله‌برفی انتخاب و تحت مصاحبه نیمه‌ساختاریافته قرار گرفتند. جامعه کمّی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم منطقه پنج شهر تهران بودند که طبق جدول کرجسی و مورگان و با توجه به ریزش‌های احتمالی تعداد 384 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و به پرسشنامه محقق‌ساخته پاسخ دادند. داده‌های بخش کیفی و کمّی به‌ترتیب با روش‌های کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم‌افزار MAXQDA و تحلیل عاملی اکتشافی در نرم‌افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که عوامل علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم شامل 87 شاخص، 21 مفهوم در 10 مقوله بلوغ اجتماعی، زیرساخت‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، خانوادگی و آموزشی، ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی و سبک‌های یادگیری و فرزندپروری، عوامل اقتصادی، تفکر انتقادی، رسالت اجتماعی، اولویت‌های زندگی، منابع اخلاقی معتبر، خودآگاهی و آسیب‌های اجتماعی بود. یافته‌های دیگر نشان داد که روایی به دلیل بالاتر از 50/0 بودن میانگین واریانس استخراج‌شده برای هر 10 مقوله و پایایی به دلیل بالاتر از 70/0 بودن آلفای کرونباخ و ترکیبی برای همه آنها تایید شد. افزون بر آن، الگوی عوامل علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم برازش مناسبی داشت و در الگوی مذکور بار عاملی هر 10 مقوله معنادار بود (05/0P<).
نتیجه‌گیری: الگوی عوامل علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم دارای تلویحات کاربردی برای مسئولان و متصدیان آموزش‌وپرورش است. با توجه به نتایج این مطالعه، آنان می‌توانند گام موثری در جهت بهبود تربیت اخلاقی دانش‌آموزان بردارند.
